در طول تاریخ، سلامت چشمها همواره یکی از مهمترین موضوعات بوده است. چشمها به عنوان پنجرهای به جهان بیرون، نقش حیاتی در تجربهها و فعالیتهای روزانه ما دارند. با این حال، بسیاری از افراد در طول زندگی خود با مشکلات بینایی مواجه میشوند که نیازمند تشخیص و درمان مناسب است. حتما برای شما هم سوال شده است که بالاترین نمره چشم چند است؟
یکی از مشکلات شایع بینایی، نمره بالای چشم یا نزدیکبینی (میوپی) است. این مشکل به ویژه در دهههای اخیر به دلیل تغییرات سبک زندگی و افزایش استفاده از دستگاههای دیجیتال، به یکی از مسائل جدی تبدیل شده است.
دلایل بالا رفتن نمره چشم:
در این بخش به شایع ترین دلایل بالارفتن نمره چشم اشاره می کنیم:
عوامل ژنتیکی
نزدیکبینی یک ویژگی ژنتیکی است که میتواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. اگر والدین شما دارای نمره چشم بالایی هستند، احتمال بیشتری وجود دارد که شما نیز دچار نزدیکبینی شوید. مطالعات نشان دادهاند که اگر یکی از والدین شما نزدیکبین باشد، احتمال نزدیکبینی شما تا 25 درصد افزایش مییابد و اگر هر دو والدین شما این مشکل را داشته باشند، احتمال آن به 50 درصد میرسد.
عوامل محیطی
تغییرات سبک زندگی و افزایش استفاده از دستگاههای دیجیتال نقش مهمی در افزایش نمره چشم دارند. کار طولانی مدت با کامپیوتر، تبلت، گوشیهای هوشمند و تماشای تلویزیون به ویژه در فواصل نزدیک، میتواند فشار زیادی بر چشمها وارد کند. این فشار باعث خستگی چشم و افزایش خطر نزدیکبینی میشود.
کمبود نور طبیعی
مطالعات نشان دادهاند که کمبود نور طبیعی و قرار گرفتن کمتر در معرض نور خورشید میتواند به افزایش نمره چشم منجر شود. نور طبیعی به ویژه نور خورشید، نقش مهمی در تنظیم رشد چشم دارد و کمک میکند که چشمها به طور صحیح تمرکز کنند. کودکانی که زمان بیشتری را در محیطهای داخلی میگذرانند و کمتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند، بیشتر در معرض خطر نزدیکبینی هستند.
فعالیتهای نزدیکبینانه
انجام فعالیتهایی که نیاز به تمرکز دقیق و طولانی مدت در فاصله نزدیک دارند، مانند خواندن کتاب، مطالعه برای امتحانات، و کارهای دقیق مانند خیاطی و بافندگی، میتواند باعث افزایش نمره چشم شود. این فعالیتها فشار زیادی بر چشمها وارد میکنند و در طولانی مدت ممکن است منجر به تغییرات ساختاری در چشم شوند.
سلامت عمومی
سلامت عمومی و تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت چشمها دارند. کمبود ویتامینها و مواد مغذی مانند ویتامین A، C، و E و مواد معدنی مانند روی و سلنیوم میتواند به مشکلات بینایی منجر شود. بیماریهای مزمن مانند دیابت نیز میتوانند اثرات منفی بر سلامت چشم داشته باشند و به افزایش نمره چشم کمک کنند.
اثرات بالاترین نمره چشم بر زندگی روزمره
نمره بالای چشم میتواند تاثیرات زیادی بر زندگی روزمره افراد داشته باشد. نزدیکبینی شدید ممکن است باعث کاهش کیفیت زندگی و مشکلاتی در انجام فعالیتهای روزانه شود.
افراد نزدیکبین معمولاً برای دیدن اشیاء دور، به عینک طبی یا لنزهای تماسی نیاز دارند. این وابستگی به وسایل تصحیح بینایی ممکن است محدودیتهایی در فعالیتهای ورزشی، رانندگی و حتی کارهای ساده روزانه ایجاد کند.
علاوه بر این، نمره بالای چشم میتواند خطر ابتلا به بیماریهای چشمی دیگر مانند آب مروارید، آب سیاه (گلوکوم) و جداشدگی شبکیه را افزایش دهد. این مشکلات میتوانند به طور جدی بینایی را تهدید کنند و نیاز به درمانهای پیچیده و پرهزینه داشته باشند.
بالاترین نمره چشم، به صورت تئوریک، محدوده دقیقی ندارد و به میزان خطای انکساری چشم اشاره دارد که میتواند بسیار بالا باشد. در این زمینه، باید بین نزدیکبینی (میوپی)، دوربینی (هایپروپی)، و آستیگماتیسم تفاوت قائل شد. هر کدام از این مشکلات میتوانند درجات مختلفی از شدت داشته باشند.
نزدیکبینی (میوپی): نزدیکبینی، که در آن افراد نمیتوانند اشیاء دور را به خوبی ببینند، میتواند نمرات بسیار بالایی داشته باشد. نزدیکبینی شدید، معمولاً با نمرات بالاتر از -6.00 دیوپتر (D) تعریف میشود، اما نمرههای نزدیکبینی تا حدود -20.00 دیوپتر یا حتی بالاتر نیز گزارش شده است.
دوربینی (هایپروپی): در دوربینی، افراد نمیتوانند اشیاء نزدیک را به خوبی ببینند. این مشکل نیز میتواند نمرات بالایی داشته باشد، اگرچه دوربینی شدید معمولاً کمتر از نزدیکبینی شدید رایج است. نمرات دوربینی معمولاً بالاتر از +6.00 دیوپتر به عنوان شدید تلقی میشود، اما نمرات تا +10.00 دیوپتر یا بیشتر نیز ممکن است دیده شود.
آستیگماتیسم: آستیگماتیسم به دلیل شکل غیرمنظم قرنیه یا لنز ایجاد میشود و باعث میشود که تصاویر به صورت تار دیده شوند. نمرات آستیگماتیسم معمولاً به صورت دیوپترهای مثبت یا منفی اندازهگیری میشوند و میتوانند تا 4.00 دیوپتر یا بیشتر باشند.
محدودههای نمره چشم: برای درک بهتر، معمولاً نمرات چشم به صورت زیر طبقهبندی میشوند:
- نزدیکبینی خفیف: کمتر از -3.00 دیوپتر
- نزدیکبینی متوسط: بین -3.00 تا -6.00 دیوپتر
- نزدیکبینی شدید: بیشتر از -6.00 دیوپتر
- دوربینی خفیف: کمتر از +2.00 دیوپتر
- دوربینی متوسط: بین +2.00 تا +6.00 دیوپتر
- دوربینی شدید: بیشتر از +6.00 دیوپتر
در موارد بسیار شدید نزدیکبینی، نمرات میتوانند به -30.00 دیوپتر یا حتی بالاتر نیز برسند، اما چنین نمراتی نادر هستند و معمولاً با مشکلات جدی ساختاری در چشم همراهند که نیاز به مراقبتهای تخصصی دارند.
راههای پیشگیری از افزایش نمره چشم
پیشگیری از افزایش نمره چشم نیازمند ترکیبی از اقدامات سبک زندگی و مراقبتهای بهداشتی است. در اینجا به برخی از مهمترین روشهای پیشگیری اشاره میکنیم:
استفاده محدود از دستگاههای دیجیتال:
کاهش زمان استفاده از کامپیوتر، تبلت و گوشیهای هوشمند میتواند به کاهش فشار بر چشمها کمک کند. همچنین، توصیه میشود که هر 20 دقیقه یک بار، به مدت 20 ثانیه به یک نقطه دور نگاه کنید تا چشمها استراحت کنند. این روش به عنوان قانون 20-20-20 شناخته میشود.
افزایش زمان در فضای باز:
تشویق کودکان و نوجوانان به گذراندن زمان بیشتری در فضای باز و در معرض نور طبیعی قرار گرفتن، میتواند به پیشگیری از نزدیکبینی کمک کند. مطالعات نشان دادهاند که هر ساعت اضافی که کودکان در فضای باز میگذرانند، میتواند خطر نزدیکبینی را تا 2 درصد کاهش دهد.
تغذیه مناسب:
رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل ویتامینها و مواد معدنی ضروری برای سلامت چشمها باشد، نقش مهمی در پیشگیری از افزایش نمره چشم دارد. مصرف میوهها و سبزیجات تازه، ماهیهای چرب مانند سالمون و تن، و آجیلهایی مانند گردو و بادام توصیه میشود.
معاینات منظم چشم:
معاینات منظم توسط چشمپزشک میتواند به تشخیص زودهنگام مشکلات بینایی و پیشگیری از افزایش نمره چشم کمک کند. کودکان باید از سنین پایین تحت معاینات منظم قرار گیرند و بزرگسالان نیز هر دو سال یک بار به چشمپزشک مراجعه کنند. در صورتی که شهروندی اهل شهرستان زیبای مهاباد هستید و درباره مشکلات چشم هایتان احتیاج به راهنمایی دارید پیشنهاد می شود وبلاگ چشم پزشک در مهاباد را حتما مطالعه کنید.
استفاده از عینکهای محافظ:
استفاده از عینکهای محافظ در هنگام کار با کامپیوتر و دستگاههای دیجیتال، به کاهش فشار بر چشمها کمک میکند. این عینکها معمولاً دارای فیلترهای ضدتابش هستند که نور مضر آبی را کاهش میدهند.
تمرینات چشمی:
تمرینات چشمی میتوانند به تقویت عضلات چشم و بهبود تمرکز کمک کنند. این تمرینات شامل نگاه کردن به اشیاء دور و نزدیک به صورت متناوب، و همچنین چرخش چشمها به جهات مختلف است. انجام این تمرینات به مدت چند دقیقه در روز میتواند به پیشگیری از خستگی چشم و افزایش نمره چشم کمک کند.
کنترل بیماریهای مزمن:
مدیریت و کنترل بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا، نقش مهمی در حفظ سلامت چشمها دارد. افراد مبتلا به این بیماریها باید تحت نظر پزشک متخصص باشند و درمانهای منظم را دنبال کنند.