تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی: با افزایش سن، تغییرات مختلفی در چشم ایجاد می شود که گاهی باعث سردرگمی افراد در تشخیص نوع مشکل بینایی شان می گردد. یکی از پرسش های رایج این است که تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی در چیست و چرا علائم این دو بیماری در برخی مواقع شبیه به هم به نظر می رسند.
در حالی که آب مروارید به دلیل کدر شدن عدسی چشم ایجاد می شود، پیرچشمی ناشی از کاهش انعطاف پذیری طبیعی عدسی است. در این مقاله دیدبرتر، به شما کمک می کنیم که به درک درست از تفاوت این دو عارضه به بیماران برسید، که کمک می کند بهترین تصمیم را برای مراجعه به متخصص و انتخاب روش درمانی مناسب بگیرند.
آب مروارید چیست؟
آب مروارید یک بیماری شایع چشمی است که بیشتر در سنین میانسالی و سالمندی بروز پیدا می کند. در این بیماری، عدسی شفاف چشم که وظیفه ی متمرکز کردن نور روی شبکیه را دارد، به تدریج کدر می شود. این کدورت باعث می شود نور به‌طور کامل و واضح عبور نکند و در نتیجه تصویر روی شبکیه تار و مات دیده شود. افراد مبتلا معمولاً احساس می کنند دیدشان مه آلود است یا انگار از پشت شیشه ی بخارگرفته به اطراف نگاه می کنند.
شناخت دقیق آب مروارید اهمیت زیادی دارد، زیرا بسیاری آن را با پیرچشمی اشتباه می گیرند؛ در حالی که تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی بسیار مهم است و هرکدام نیاز به درمان متفاوتی دارند. آب مروارید معمولاً به مرور زمان پیشرفت می کند و در مراحل ابتدایی با تغییر شماره عینک ممکن است بهبود نسبی ایجاد شود، اما در مراحل پیشرفته تنها راه درمان، جراحی است.
علائم رایج آب مروارید
- تاری دید تدریجی: کاهش شفافیت دید که معمولاً در هر دو چشم رخ می دهد اما ممکن است شدت آن متفاوت باشد.
- حساسیت به نور: بیماران هنگام رانندگی در شب یا زیر نور خورشید دچار مشکل می شوند و اغلب از وجود هاله یا درخشش اطراف چراغ ها شکایت دارند.
- تغییر مکرر شماره عینک: نیاز به تعویض سریع و مکرر عینک از نشانه های پیشرفت کدورت عدسی است.
- کاهش دید در شب: تاریکی و نور کم باعث بدتر شدن دید می شود.
- کم رنگ شدن یا زرد شدن رنگ ها: رنگ ها در نگاه بیمار شفافیت طبیعی خود را از دست می دهند.
علت های اصلی ایجاد آب مروارید
- افزایش سن: شایع ترین علت آب مروارید است، زیرا با بالا رفتن سن، پروتئین های موجود در عدسی تغییر می کنند و شفافیت آن کاهش می یابد.
- ژنتیک و وراثت: برخی افراد به طور ارثی مستعد ابتلا به آب مروارید هستند.
- دیابت و بیماری های سیستمیک: سطح قند خون بالا می تواند روند ایجاد کدورت عدسی را تسریع کند.
- مصرف طولانی مدت برخی داروها (مثل کورتون ها): این دارو ها یکی از عوامل شناخته شده در ایجاد آب مروارید هستند.
- آسیب های چشمی و ضربه: هرگونه ضربه به چشم می تواند باعث شروع روند کدورت عدسی شود.
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید (UV): اشعه ماورای بنفش نقش زیادی در تسریع روند آب مروارید دارد.
- مصرف سیگار و الکل: این عوامل سبک زندگی ریسک ابتلا را افزایش می دهند.
پیرچشمی چیست؟
پیرچشمی یا یک اختلال طبیعی در بینایی است که معمولاً بعد از ۴۰ سالگی ظاهر می شود. در این وضعیت، عدسی چشم به تدریج انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و توانایی تغییر شکل برای فوکوس روی اجسام نزدیک کاهش می یابد. به همین دلیل افراد مبتلا هنگام مطالعه کتاب، کار با موبایل یا انجام کارهای ظریف دچار تاری دید در فاصله نزدیک می شوند.
برخلاف آب مروارید که ناشی از کدر شدن عدسی است، در پیرچشمی عدسی همچنان شفاف باقی می ماند اما توانایی تطابق خود را از دست می دهد. همین موضوع اهمیت شناخت تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی را بیشتر می کند، زیرا این دو مشکل گرچه هر دو در میانسالی و سالمندی شایع هستند، ولی مکانیسم و درمان کاملاً متفاوتی دارند. درمان پیرچشمی معمولاً شامل استفاده از عینک مطالعه، عینک های چندکانونی یا لنزهای تماسی مخصوص است. اگر پیرچشمی دارید و نیاز به خرید عینک طبی مناسب برای پیرچشمی هستید، می توانید به پیج اینستاگرام دیدبرتر مراجعه کنید.
نشانه‌های مهم پیرچشمی
- تاری دید در فاصله نزدیک: مخصوصاً هنگام خواندن کتاب یا نگاه کردن به صفحه موبایل.
- نیاز به فاصله دادن متن: افراد برای دیدن واضح، کتاب یا موبایل را دورتر از چشم نگه می دارند.
- سردرد یا خستگی چشم: پس از مطالعه یا کار طولانی مدت با کامپیوتر رخ می دهد.
- نیاز به نور بیشتر: برای مطالعه یا انجام کارهای ظریف به نور قوی تر نیاز پیدا می کنند.
- کاهش تدریجی عملکرد روزمره: مانند مشکل در نخ کردن سوزن یا دیدن اجسام کوچک در فاصله نزدیک.
تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی
گرچه هر دو مشکل در سنین میانسالی و سالمندی شایع هستند و باعث تاری دید می شوند، اما ماهیت و روند ایجاد آنها کاملاً متفاوت است. شناخت درست تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی به بیماران کمک می کند تا برای درمان، مسیر درست تری انتخاب کنند.
تفاوت در علت و روند ایجاد بیماری
- آب مروارید: ناشی از کدر شدن عدسی چشم به دلیل تغییرات پروتئینی و ساختاری است. عواملی مثل افزایش سن، دیابت، ضربه به چشم، مصرف داروهایی مثل کورتون و قرار گرفتن در معرض اشعه UV می توانند آن را تسریع کنند.
- پیرچشمی: علت اصلی آن کاهش انعطاف پذیری عدسی و ضعف عضلات مژگانی است. این تغییرات بخشی طبیعی از روند پیری هستند و تقریباً همه افراد پس از ۴۰ سالگی دچار آن می شوند، که تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی را به خوبی نشان می دهد.
تفاوت در علائم و نشانه ها
- آب مروارید: تاری دید تدریجی، دید مه آلود، حساسیت به نور، دید ضعیف در شب و تغییر مکرر شماره عینک. همچنین رنگ ها کدر یا زرد به نظر می رسند.
- پیرچشمی: تاری دید در فاصله نزدیک، نیاز به فاصله دادن متن، سردرد بعد از مطالعه، و نیاز به نور بیشتر برای انجام کارهای ظریف.
بنابراین، در حالی که آب مروارید هم دید دور و هم دید نزدیک را تحت تأثیر قرار می دهد، پیرچشمی بیشتر با مشکل در دید نزدیک شناخته می شود، که از مهمترین تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی به شمار می رود.
تفاوت در روش‌های درمان
- آب مروارید: در مراحل ابتدایی ممکن است تغییر شماره عینک کمک کننده باشد، اما درمان قطعی تنها از طریق جراحی و جایگزینی عدسی کدر با عدسی مصنوعی (IOL) انجام می شود.
- پیرچشمی: درمان آن غیرجراحی است و شامل استفاده از عینک مطالعه، عینک های دوکانونی یا چندکانونی، و لنزهای تماسی مخصوص است. در برخی موارد از جراحی های اصلاح دید (مثل لیزیک یا کاشت لنز خاص) نیز استفاده می شود.
به طور مختصر می توان گفت تفاوت بین آب مروارید و پیرچشمی این است که آب مروارید به علت کدر شدن عدسی ایجاد می شود و معمولاً نیاز به جراحی دارد، اما پیرچشمی ناشی از کاهش انعطاف عدسی است و با عینک یا لنز اصلاح می شود.