راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی: در سال های اخیر، نزدیک‌بینی به یکی از شایع ترین مشکلات بینایی در کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان تبدیل شده است. استفاده ی بیش‌ازحد از موبایل، لپ تاپ و مطالعه در فواصل نزدیک باعث شده میزان شیوع آن در جهان به صورت نگران کننده ای افزایش پیدا کند. آشنایی با راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی نه تنها برای حفظ سلامت چشم ضروری است، بلکه می تواند از پیشرفت سریع این عارضه و نیاز به تعویض مداوم شماره عینک جلوگیری کند.
رعایت اصول ساده ای مثل اصلاح عادت های بینایی، استفاده درست از نور محیط و انجام معاینات منظم می تواند در کنترل و کاهش این روند نقش مؤثری داشته باشد. در ادامه این مقاله دیدبرتر، مهمترین و علمی ترین روش های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی را با هم مرور می کنیم تا بتوانیم دید واضح تری برای آینده ی چشمانمان بسازیم.
نزدیک‌بینی چیست و چرا در حال افزایش است؟
نزدیک‌بینی یا میوپی نوعی اختلال بینایی است که در آن فرد اجسام نزدیک را به خوبی می بیند، اما اجسام دور برایش تار به نظر می رسند. علت اصلی آن معمولاً بلند شدن بیش از اندازه کره چشم یا قدرت شکست زیاد عدسی و قرنیه است که باعث می شود پرتوهای نور به جای اینکه روی شبکیه متمرکز شوند، در جلوی آن تجمع کنند.
در سال های اخیر، شیوع نزدیک‌بینی در سراسر جهان به طور چشمگیری افزایش یافته است. زندگی مدرن، کار طولانی مدت با موبایل و کامپیوتر، مطالعه از فاصله نزدیک و کمبود نور طبیعی از عوامل اصلی این رشد هستند. حتی تحقیقات جدید نشان داده اند که کودکان و نوجوانانی که زمان بیشتری را در محیط های بسته می گذرانند، در معرض خطر بالاتری برای پیشرفت میوپی قرار دارند. شناخت دقیق این مشکل اولین گام برای انتخاب مؤثرترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی است تا بتوان از پیشرفت آن در سنین پایین جلوگیری کرد.
مهمترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی
افزایش نزدیک‌بینی در سال های اخیر به یکی از نگرانی های مهم در حوزه بینایی تبدیل شده است. با تغییر سبک زندگی، استفاده طولانی مدت از وسایل دیجیتال و کاهش فعالیت های بیرون از خانه، نرخ ابتلا به نزدیک‌بینی در میان کودکان و بزرگسالان به طور چشمگیری افزایش یافته است. شناخت و اجرای راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی می تواند نقش مهمی در حفظ سلامت چشم ها و جلوگیری از نیاز به شماره عینک های بالاتر داشته باشد.
افزایش زمان قرارگیری در فضای باز
یکی از مؤثرترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی، گذراندن زمان بیشتر در محیط های بیرونی است. نور طبیعی خورشید باعث تحریک ترشح دوپامین در شبکیه می شود که از رشد بیش از حد کره چشم جلوگیری می کند. مطالعات نشان داده اند کودکانی که روزانه حداقل دو ساعت در فضای باز وقت می گذرانند، احتمال پیشرفت نزدیک‌بینی در آنها بسیار کمتر است.
کاهش استفاده طولانی از وسایل دیجیتال
تماشای طولانی مدت صفحه نمایش تلفن همراه، تبلت یا کامپیوتر باعث خستگی چشم و تمرکز مداوم بر فاصله نزدیک می شود. برای کاهش این اثر، رعایت قانون ۲۰-۲۰-۲۰ (هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه نگاه کردن به فاصله ۲۰ فوتی یا حدود ۶ متری) توصیه می شود. این کار به عضلات چشم استراحت داده و از افزایش نزدیک‌بینی جلوگیری می کند و از مهمترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی به شمار می رود.
حفظ فاصله مناسب هنگام مطالعه و کار
نزدیک نگه داشتن کتاب یا گوشی به چشم ها، به‌ویژه در کودکان، یکی از عوامل اصلی تشدید نزدیک‌بینی است. فاصله مناسب بین چشم و کتاب باید حدود ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر باشد. همچنین نور کافی در محیط مطالعه اهمیت زیادی دارد، زیرا مطالعه در نور کم فشار مضاعفی به چشم وارد می کند.
معاینه منظم چشم ها
معاینات منظم توسط اپتومتریست یا چشم پزشک به تشخیص زودهنگام تغییرات دید کمک می کند. در صورتی که افزایش شماره عینک در مراحل اولیه شناسایی شود، می توان با روش هایی مانند لنزهای کنترل نزدیک‌بینی (مایوپیا کنترل)، عدسی های ویژه یا داروی آتروپین با دوز پایین از پیشرفت بیشتر جلوگیری کرد. اگر می خواهید برای دریافت نوبت معاینه چشم به صورت آنلاین اقدام کنید، می توانید به پیج اینستاگرام دیدبرتر دایرکت بفرستید.
استفاده از لنزها یا عینک های کنترل نزدیک‌بینی
در سال های اخیر، فناوری های جدیدی برای کنترل افزایش نزدیک‌بینی معرفی شده اند. لنزهای ارتوکراتولوژی (Ortho-K) که شب ها روی چشم قرار می گیرند و در طول روز دید واضح بدون عینک ایجاد می کنند، یکی از روش های مؤثر محسوب می شوند. همچنین عدسی های چندکانونی ویژه و لنزهای نرم طراحی شده برای کنترل رشد نزدیک‌بینی، می توانند روند پیشرفت آن را کاهش دهند.
آگاهی و آموزش عادات درست بینایی
آموزش به کودکان درباره نحوه درست استفاده از وسایل دیجیتال، اهمیت استراحت دادن به چشم ها و فعالیت در فضای باز، از پایه ای ترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی است. والدین باید الگوی مناسبی در رعایت این عادات باشند تا فرزندانشان رفتارهای سالم بینایی را در زندگی روزمره نهادینه کنند.
تغذیه سالم و مراقبت عمومی از سلامت چشم
رژیم غذایی سرشار از ویتامین A، C، E، لوتئین و اسیدهای چرب امگا ۳ به حفظ سلامت چشم ها کمک می کند. مصرف سبزیجات برگ سبز، ماهی های چرب و میوه های تازه می تواند مقاومت بافت های چشمی را افزایش داده و در کنار سایر اقدامات، به راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی کمک کند.
اهمیت معاینه منظم چشم در کنترل نزدیک‌بینی
یکی از مؤثرترین راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی، انجام معاینه های منظم چشمی است. نزدیک‌بینی اغلب به صورت تدریجی پیشرفت می کند و تشخیص زودهنگام آن فقط از طریق معاینه دقیق امکان پذیر است. اپتومتریست با بررسی تغییرات شماره عینک، وضعیت عضلات چشم و عادات بینایی می تواند در صورت نیاز، درمان های کنترلی مانند لنزهای مایوپیا کنترل، آتروپین با دوز پایین یا لنزهای Ortho-K را تجویز کند. معاینه ی سالانه چشم، به ویژه برای کودکان و افرادی که زیاد با وسایل دیجیتال کار می کنند، نقش مهمی در کنترل و جلوگیری از افزایش نزدیک‌بینی دارد.
کنترل نزدیک‌بینی در نهایت نیازمند ترکیبی از عادات صحیح بینایی، فعالیت در فضای باز، تغذیه مناسب و معاینات منظم چشم است. آگاهی و رعایت راه های پیشگیری از افزایش نزدیک‌بینی از همان سنین کودکی می تواند از پیشرفت سریع این اختلال جلوگیری کند و نیاز به شماره عینک های بالاتر را کاهش دهد. با اجرای این روش ها، می توان سلامت چشم ها را در طول زندگی حفظ کرد و دیدی واضح تر و راحت تر داشت.